Terus Technology

Đôi khi bạn đăng ký thông tin hay vào một website nào nó sẽ phải làm một ô kiểm tra nhỏ trước khi được vào, thứ đó được gọi là Captcha. Tuy nhìn có vẻ vô nghĩa và khó đọc như vậy thôi nhưng Captcha thật sự là một công cụ rất có ích giúp hạn chế sự tấn công bên ngoài cho website. Cùng tìm hiểu về Captcha qua vài viết này của Terus.

I. CAPTCHA là gì?

CAPTCHA là một dạng hình ảnh chứa các chữ cái, số hoặc từ được biến dạng, sắp xếp một cách ngẫu nhiên, khiến máy tính khó nhận diện nhưng con người vẫn có thể đọc được. Nó hoạt động như một bài kiểm tra nhỏ để phân biệt giữa người dùng thực và các chương trình tự động (bot).

Các nghiên cứu đưa ra, các bài test tuy có phần kỳ lại nhưng tới 85% chúng ta hoàn toàn có thể giải đúng, còn đối với máy tính thì cần như là không thể.

1. reCAPTCHA và noCAPTCHA

Khác với captcha truyền thống, reCAPTCHA sử dụng hình ảnh thực tế (scan tài liệu cũ, biển báo...) mà máy tính khó nhận diện, nhưng con người dễ dàng. Việc xác nhận này còn giúp thu thập dữ liệu người dùng, huấn luyện AI.

noCAPTCHA là phiên bản nâng cấp, xác minh người dùng đơn giản hơn. Chỉ cần tích vào ô "Tôi không phải robot", hệ thống sẽ âm thầm phân tích hành vi. Nếu nghi ngờ, bạn sẽ phải vượt qua thử thách nhỏ (chọn hình ảnh...).

2. Các phiên bản của Captcha

Captcha đã trải qua nhiều phiên bản nâng cấp để ngăn chặn các phương pháp giả mạo mới của bot. Dưới đây là một số phiên bản nâng cấp của Captcha:

1. Captcha hình ảnh

CAPTCHA, viết tắt của Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart (Phép thử Turing công khai hoàn toàn tự động để phân biệt máy tính với người dùng), ra đời với mục đích phân biệt người dùng thật và bot. Phiên bản đầu tiên sử dụng hình ảnh chứa các ký tự méo mó, yêu cầu người dùng nhập lại để xác minh.

Tuy nhiên, công nghệ nhận diện hình ảnh phát triển mạnh mẽ đã giúp các bot ngày càng thông minh hơn. Chúng có thể dễ dàng nhận diện và giải mã các ký tự méo mó, khiến cho CAPTCHA hình ảnh không còn hiệu quả trong việc ngăn chặn các hoạt động tự động.

2. ReCaptcha

reCAPTCHA là một phiên bản nâng cấp của CAPTCHA truyền thống, được phát triển bởi Google nhằm mục đích xác thực người dùng là con người, không phải bot. Thay vì chỉ sử dụng các hình ảnh méo mó, reCAPTCHA kết hợp nhiều phương pháp xác thực đa dạng hơn.

3. NoCAPTCHA

NoCAPTCHA là một phiên bản cải tiến của reCAPTCHA, giúp đơn giản hóa quá trình xác thực người dùng. Thay vì phải nhập các ký tự khó đọc hoặc chọn hình ảnh, người dùng chỉ cần nhấp vào một ô kiểm (checkbox).

II. Nguyên tắc hoạt động của mã Captcha như thế nào?

CAPTCHA là một công cụ bảo mật được thiết kế để phân biệt giữa người dùng thật và các chương trình tự động (bot). Cơ chế hoạt động của CAPTCHA dựa trên việc đưa ra các thử thách mà con người dễ dàng vượt qua, nhưng lại khó khăn đối với máy tính.

1. Đề ra thử thách:

Hệ thống CAPTCHA sẽ đưa ra một thử thách đơn giản, chẳng hạn như:

• Nhập các chữ cái hoặc số bị méo mó.

• Chọn hình ảnh phù hợp với một chủ đề nhất định.

• Giải một câu đố hoặc hoàn thành một phép tính đơn giản.

2. Người dùng thực hiện:

Người dùng sẽ quan sát thử thách và thực hiện theo yêu cầu. Ví dụ:

• Nhập các ký tự vào ô trống.

• Nhấp vào hình ảnh đúng.

• Kéo thanh trượt đến vị trí được chỉ định.

3. Kiểm tra kết quả:

Hệ thống CAPTCHA sẽ so sánh câu trả lời của người dùng với đáp án đúng.

• Nếu trùng khớp, hệ thống xác nhận người dùng là thật và cho phép tiếp tục.

• Nếu sai, người dùng phải thử lại.

III. Lý do Captcha khó đọc

CAPTCHA là công cụ bảo mật được thiết kế để phân biệt giữa người dùng thật và bot. Tuy nhiên, nếu CAPTCHA quá dễ đọc, nó có thể trở nên vô dụng, thậm chí gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng.

• Nguy cơ từ bot:

  • Các thuật toán nhận dạng ký tự quang học (OCR) có thể dễ dàng giải mã CAPTCHA dễ đọc.

  • Điều này cho phép bot vượt qua lớp bảo vệ, thực hiện các hành vi độc hại.

• Hậu quả:

  • Spam: Tài khoản giả mạo tự động đăng ký và gửi tin nhắn rác.

  • Tấn công DDoS: Bot làm quá tải máy chủ, gây gián đoạn dịch vụ.

  • Đánh cắp thông tin: Bot thu thập dữ liệu người dùng trái phép.